Jak poprawnie czytać informacje na produktach spożywczych, na co zwrócić szczególną uwagę, czego się wystrzegać i co to wszystko znaczy? Wiedząc, jak czytać tabele na produktach spożywczych będziesz mógł dokonywać wyboru tych, które są odpowiednie dla Ciebie. Im więcej praktyki, tym większa szansa, że przestaniesz się truć!
Czytanie etykiet jest szczególnie ważne, jeśli cierpisz na różnego rodzaju choroby, w tym cukrzycę, wysokie ciśnienie krwi, celiakię lub wysoki poziom cholesterolu. Oprócz tego umiejętne czytanie informacji na produktach może pomóc w zmianie nawyków żywieniowych, co jest niezwykle istotne, biorąc pod uwagę fakt stale rosnącej liczby dzieci otyłych i z nadwagą. Świadomy konsument może dowiedzieć się, ile jest np. cukru w danym produkcie i tym samym zrezygnować z jego zakupu. Często nadmierna konsumpcja jest zwyczajnie rezultatem niewiedzy. Dlatego bierz się do nauki! 🙂
Co może producent, a co może konsument?
Producent MA obowiązek umieszczenia na etykiecie informacji o produkcie w sposób zrozumiały, wyraźny i czytelny. Natomiast konsument ma prawo wiedzieć, co kupuje, jaka jest masa produktu, kto jest jego producentem i jakich składników użyto do jego produkcji.
Oznakowanie żywności jest przedmiotem szczegółowych regulacji prawnych. Zakazane jest, by producent umieszczał na opakowaniu informacje, które konsumenta mogą wprowadzić w błąd w zakresie charakterystyki produktu, składu, metod wytwarzania, właściwości odżywczych. Czyli co powinno się znaleźć na opakowaniu?
Nazwa produktu spożywczego – powinna być to nazwa rodzajowa, np. cukier, masło, mleko, płatki.
Skład – jest to spis wszystkich produktów, które zostały użyte w procesie produkcji. Listę otwiera składnik, którego jest najwięcej w produkcie, a zamyka ten, którego mogą być nawet śladowe ilości. Obowiązek podawania wykazu składników nie dotyczy produktów jednoskładnikowych, np. kasz, cukru, soli itp. Oprócz tego lista zawiera także nazwy lub numery substancji dodatkowych (konserwantów, wzmacniaczy smaku etc.). No i oczywiście, im mniej dany produkt ma składników, tym lepiej.
Termin przydatności do spożycia – trwałość przydatności produktu determinuje wiele czynników, dlatego w zależności od produktu na opakowaniach możemy znaleźć dwie wersje „przydatności”:
– „Należy spożyć do…” – oznacza to, że produkt po przekroczeniu daty podanej na opakowaniu NIE powinien być już spożywany. Jest to data określająca ostateczny termin spożycia produktu bez ryzyka wystąpienia efektów ubocznych.
– „Najlepiej spożyć przed końcem…” – to tak zwana data minimalnej trwałości, do której prawidłowo przechowywany produkt zachowuje wszystkie swoje właściwości. Taki produkt można również spożyć po upływie daty widniejącej na opakowaniu, o ile nie zostało ono naruszone.
Ilość produktu – zazwyczaj podawana jest w sztukach lub masie (netto). Ważne jest, by zwrócić na to uwagę, ponieważ masa całego opakowania nie zawsze równa się rzeczywistej masie produktu.
Wartość odżywcza – umieszczone na etykiecie dane o wartości odżywczej mają pomóc w porównaniu zawartości składników odżywczych poszczególnych produktów i w ogólnym skomponowaniu diety. Jest to ilość wybranych składników odżywczych i energetycznych zawartych w określonej porcji produktu, np. w 100 g. Producent nie ma obowiązku umieszczania tych informacji na opakowaniu (ale na całe szczęście większość producentów je umieszcza). Jedynie producenci produktów spożywczych specjalnego przeznaczenia są zobowiązani udzielić takich informacji, np. na produktach spożywczych dla małych dzieci, dla sportowców, osób na diecie bezglutenowej.
Oprócz tego na opakowaniu widnieją: dane producenta lub paczkującego produkt i miejsce przechowywania.
Kolorowo, ładnie, zdrowo?
Wielobarwne opakowania w soczystych kolorach, duża, pogrubiona czcionka przyciągająca uwagę, chwytliwe hasła i sto innych zabiegów artystyczno-marketingowych, których producenci żywności używają, by zachęcić nas do zakupu ich produktu. Ale czy wygląd opakowania się liczy? Odpowiedź powinna brzmieć nie. Ponieważ, jedyna rzecz jaka powinna się liczyć, kiedy wybieramy produkty spożywcze, to ich skład.
W kolejnych częściach dowiesz się, jak interpretować tabele z wartością odżywczą, co znaczą wszystkie E-, jak czytać symbole, czym się różni light od od fit, czy te produkty rzeczywiście są light.
