Depresja to choroba, która dotyka wiele osób na całym świecie. Choć wiele osób uważa, że depresja objawia się jedynie poprzez smutek i brak zainteresowania życiem, faktycznie może ona manifestować się na różne sposoby.
W tym artykule poznasz 12 zaskakujących objawów depresji, które mogą utrudnić jej własciwe rozpoznanie. Warto zwrócić uwagę na te objawy, bo odpowiednio wczesne leczenie pozwala całkowicie powstrzymać rozwój tej choroby, a często nawet całkowicie cofnąć istniejące już objawy i wyleczyć depresję.
1. Depresja a problemy z koncentracją
Problemy z koncentracją to jeden z takich zaskakujących objawów depresji, który może być łatwo pominięty lub przypisany innym przyczynom. Depresja może istotnie wpłynąć na nasze zdolności poznawcze, co prowadzi do trudności w skupieniu uwagi, zapominania rzeczy i trudności z podejmowaniem decyzji.
Osoby cierpiące na depresję często opisują uczucie zamglonego umysłu, trudności z logicznym myśleniem i planowaniem, a także problemy z zapamiętywaniem informacji. To może destrukcyjnie wpłynąć na ich codzienne życie, w tym na wykonywanie pracy lub szkolnych obowiązków.
Nie wiadomo dokładnie, co powoduje problemy z koncentracją w depresji. Może to mieć związek z kurczeniem się istoty szarej mózgu, które zwykle występuje u osób z dużymi zaburzeniami depresyjnymi. Coraz więcej doniesień wskazuje na zaburzenia przyswajania skąłdników odżywczych jako źróło problemu.
Zarówno osoby z depresją jednobiegunową, jak i z chorobą afektywną dwubiegunową mają problemy z koncentracją, a zarówno młodzież, jak i dorośli z depresją doświadczają tego deficytu poznawczego. Praprzyczyna tych chorób może być taka sama.
Problemy z koncentracją mogą być także związane z reakcją naszego organizmu na stres, który jest częstym czynnikiem wywołującym depresję. W odpowiedzi na stres, nasz organizm produkuje hormony stresu, takie jak kortyzol, które wpływają na funkcjonowanie naszego mózgu.
Nie można tu także pominąć czynnika zapalnego, prowadzącego do niedożywienia komórek układu nerwowego.
2. Przewlekły ból często towarzyszy depresji
Ból i depresja są ze sobą ściśle powiązane. Depresja może powodować ból – a ból może powodować depresję. Czasami ból i depresja tworzą błędne koło, w którym ból pogarsza objawy depresji, a wynikająca z tego depresja pogarsza uczucie bólu.
Osoby z depresją często doświadczają różnych dolegliwości fizycznych, takich jak bóle głowy, bóle mięśni, nudności i problemy trawienne, bóle brzucha. Choć te objawy nie muszą być związane z innymi chorobami, lekarze często nie są w stanie znaleźć ich przyczyny.
Przewlekłe bóle ciała, zwłaszcza pleców, są jednym z mniej znanych objawów depresji, ale są one dość powszechne u osób z tą chorobą. Nie jest jasne, dlaczego depresja może prowadzić do bólu ciała. Jedną z teorii jest to, że stres i napięcie mięśniowe, które często towarzyszą depresji, mogą prowadzić do bólu mięśni i stawów.
Według innej teorii depresja, choroba związana z zaburzeniami funkcji układu nerwowego może prowadzić do zwiększonej wrażliwości na ból. Osoby, u których rozwija się depresja często nie zwracają uwagi na bóle ciała, ponieważ uważają je za wynik stresu lub zwykłego zmęczenia.
Jednak gdy bóle stają się przewlekłe i powtarzają się coraz częściej, mogą powodować dodatkowy stres i pogłębiać objawy depresji.
3. Problemy związane z masą ciała
Depresja może powodować zaburzenia odżywiania, co może prowadzić do utraty lub przyrostu masy ciała.
U niektórych osób depresja może prowadzić do zwiększonego apetytu, co powoduje przyrost wagi. Te osoby często wybierają żywność bogatą w cukier i tłuszcze, aby poprawić swój nastrój. Jednocześnie, brak energii i motywacji może prowadzić do zmniejszenia aktywności fizycznej, co również przyczynia się do gromadzenia tkanki tłuszczowej.
U innych osób depresja może prowadzić z kolei do zmniejszenia masy ciała w wyniku utraty apetytu, zmniejszenia energii i motywacji do przygotowywania posiłków. Zmniejszenie aktywności fizycznej i spadek poziomu metabolizmu i zaburzenia hormonalne również mogą przyczynić się do utraty masy ciała.
Dodatkowo depresja ma związek z zaburzeniami odzywiania takimi jak anoreksja i bulimia. Statystycznie 42% osób z zaburzeniami odżywiania doświadcza współistniejącej depresji. Jednym z najsilniejszych związków, jakie badacze dostrzegają między tymi dwoma zaburzeniami, są wspólne objawy niskiej samooceny i niezadowolenia z własnego ciała.
Uczucia te mogą prowadzić do rozwoju obu zaburzeń, jak również do ich utrwalenia, jeśli nie są leczone. Także 46% osób z napadami objadania się (BED) doświadcza również objawów depresyjnych. BED (binge eating disorder) wiąże się z podobnymi uczuciami depresji, takimi jak niska samoocena, wstyd, poczucie winy i beznadziejność.
Niektórzy objadają się, próbując poradzić sobie z rozregulowaniem emocji spowodowanym depresją. Depresja może być również skutkiem ubocznym napadów objadania się, ponieważ jednostki odczuwają nasilone objawy bezwartościowości i bezradności, gdy zostają „uwięzione” w cyklu objadania się.
Ponadto, wiadomo juz powszechnie, że niektóre leki przeciwdepresyjne mogą wpłynąć na przyrost masy ciała, co przyczynia się do rozwoju otyłości.
W przypadku nagłego przyrostu lub utraty masy ciała warto skonsultować się ze specjalistą, aby zidentyfikować przyczynę problemu i wdrożyć odpowiednie postępowanie.
4. Zmniejszone zainteresowanie seksem
Zarówno mężczyźni, jak i kobiety mogą doświadczać trudności w inicjowaniu i czerpaniu przyjemności z seksu z powodu depresji. Aż połowa osób z depresją ma objawy dysfunkcji seksualnych, które mogą obejmować zaburzenia erekcji i anorgazmię oraz ciągłe trudności z osiągnięciem orgazmu.
Stres, niepokój, poczucie winy i obniżony nastrój to częste objawy depresji. Objawy te mogą prowadzić do zmniejszenia libido i mogą fizjologicznie wpływać na zdolność do podniecenia, utrzymania podniecenia i osiągnięcia orgazmu.
Dysfunkcja seksualna może także skutkować poczuciem niskiej samooceny i bezwartościowości, co zwiększa lęk przed inicjacją seksu. Prowadzi to do zmniejszenia przyjemności seksualnej dla ciebie i twojego partnera, jednocześnie przyczyniając się do pogłębienia objawów depresji.
Zmęczenie jest częstym objawem depresji i kolejną przeszkodą do osiągnięcia satysfakcji seksualnej.
5. Problemy ze snem i depresja
Depresja i problemy ze snem są ze sobą ściśle powiązane. Na przykład osoby cierpiące na bezsenność mogą mieć dziesięciokrotnie większe ryzyko zachorowania na depresję niż osoby dobrze wysypiające się w nocy. A wśród osób z depresją 75 procent ma problemy z zasypianiem lub utrzymaniem snu.
Osoby cierpiące na depresję często doświadczają bezsenności, czyli trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu. Mogą mieć problemy z zasypianiem, często budzić się w nocy lub budzić się zbyt wcześnie rano. Mogą również odczuwać senność i zmęczenie w ciągu dnia.
Z drugiej strony, niektóre osoby z depresją doświadczają też problemu nadmiernego snu, tzw. hipersomnii. Często zasypiają w ciągu dnia lub mają trudności z utrzymaniem się na nogach z powodu ogólnego zmęczenia.
Problemy ze snem mają związek z neuroprzekaźnikami w mózgu, które regulują sen i nastrój. W przypadku depresji nerki przestają prawidłowo regulować poziom hormonów stresu, takich jak kortyzol, co prowadzi do zaburzeń rytmu snu i czuwania.
Dlatego postępowanie w leczeniu stanów depresyjnych i depresji powinno być spersonalizowane, czyli dostosowane do każdej osoby indywidualnie.
6. Depresja i zwiększone ryzyko uzależnienia
Nie jest tajemnicą, że istnieje silny związek między używaniem substancji psychoaktywnych a chorobami psychicznymi. National Bureau of Economic Research donosi, że osoby z historią chorób psychicznych są o 25% bardziej skłonne do spożywania alkoholu, o 69% bardziej skłonne do spożywania kokainy, a o 94% bardziej skłonne do palenia papierosów.
Zaburzenia nastroju, zwłaszcza duże zaburzenie depresyjne i zaburzenie afektywne dwubiegunowe, często współwystępują z zaburzeniami związanymi z używaniem substancji psychoaktywnych (SUD).
Zależność między tymi zaburzeniami jest dwukierunkowa, co oznacza, że osoby nadużywające substancji są bardziej narażone na depresję i odwrotnie. Osoby z depresją mogą pić lub zażywać narkotyki, aby poprawić sobie nastrój lub uciec od poczucia winy i rozpaczy.
Uzależnienie od substancji psychoaktywnych może wydawać się początkowo pomocne w łagodzeniu objawów depresji, ale na dłuższą metę prowadzi do jeszcze większych problemów emocjonalnych i fizycznych.
Uzależnienie może nasilać objawy depresji, pogarszać relacje z rodziną i przyjaciółmi, wpływać na zdolność do pracy i na ogólne funkcjonowanie w życiu.
Istnieje również związek między depresją a uzależnieniem od leków przeciwdepresyjnych. Niektóre osoby z depresją mają tendencję do samodzielnego regulowania dawek leków przeciwdepresyjnych lub stosowania ich w sposób inny niż zalecony przez lekarza, co może prowadzić do uzależnienia i pogorszenia stanu zdrowia.
Dlatego też osoby, które odczuwają silną potrzebę sięgania po używki, powinny zwrócić się o pomoc do specjalisty.
7. Problemy z emocjami a depresja
Depresja może powodować zmiany nastroju, takie jak drażliwość, gniew i lęk.
Zmiany nastroju są jednym z kluczowych objawów depresji. Osoby z depresją często doświadczają przygnębienia, smutku, rozpaczy, beznadziejności i zniechęcenia. Mogą mieć trudności z odczuwaniem przyjemności i zainteresowania życiem, nawet wobec rzeczy, które kiedyś sprawiały im radość.
Zmiany nastroju w depresji mogą być okresowe lub trwałe i wpływać na funkcjonowanie w życiu codziennym. Często osoby z depresją opisują uczucie, że są „uwięzione” w swoim nastroju, co utrudnia im normalne funkcjonowanie. Mogą też czuć się bezsilne i bezradne wobec swojego stanu emocjonalnego.
Osoby z depresją mogą doświadczać nagłych wybuchów gniewu lub łatwo wpadać w irytację na co dzień. Mogą też czuć lęk, niepokój lub poczucie zagrożenia, mimo braku konkretnej przyczyny.
Zmiany nastroju w depresji wynikają z zaburzeń w układzie nerwowym, a dokładniej z nierównowagi neuroprzekaźników, takich jak serotonina i noradrenalina.
To neuroprzekaźniki odpowiadają za regulację nastroju i emocji, a ich niedobór może prowadzić do depresji.
8. Zmniejszone zainteresowanie aktywnościami, które kiedyś sprawiały przyjemność
Zmniejszone zainteresowanie sprawami, które kiedyś sprawiały przyjemność, to jeden z kluczowych objawów depresji. Nazywa się to anhedonią, co oznacza utratę przyjemności z czynności, które normalnie wywoływały radość lub satysfakcję.
To oznacza, że osoby z depresją często tracą zainteresowanie i przyjemność z aktywności, które wcześniej cieszyły ich, takich jak hobby, relacje interpersonalne i inne aktywności rekreacyjne.
Przyczyny anhedonii w depresji są skomplikowane i obejmują różne czynniki biologiczne i psychologiczne. Jednym z ważnych czynników jest zmniejszenie poziomu dopaminy, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za odczuwanie przyjemności. Znowu podłożem wydają się być zaburzenia przyswajania w przewodzie pokarmowym.
Zmniejszony poziom dopaminy w mózgu może prowadzić do trudności w odczuwaniu przyjemności i motywacji.
9. Problemy z pamięcią
Problemy z pamięcią są często ignorowane lub pomijane w diagnostyce depresji. Faktem jest, że wiele osób z depresją doświadcza zaburzeń pamięciowych. Mogą one obejmować trudności w zapamiętywaniu nowych informacji, problemy z koncentracją i skupieniem uwagi oraz brak pamięci krótkotrwałej.
Zaburzenia pamięci w depresji wynikają z wielu czynników, w tym z nierównowagi neuroprzekaźników, zmniejszonej aktywności mózgu i zmniejszonej zdolności do organizowania informacji. Osoby z depresją często czują się zdezorientowane, rozproszone i mają trudności z zapamiętywaniem i przetwarzaniem informacji.
Istnieje wiele strategii, które mogą pomóc w poprawie funkcjonowania pamięci w depresji, w tym ćwiczenia umysłowe, techniki relaksacyjne i leczenie farmakologiczne. Ważne jest również, aby skonsultować się ze specjalistą. Dlatego, by wykluczyć inne przyczyny zaburzeń pamięci, takie jak choroby neurologiczne czy zaburzenia nastroju inne niż depresja.
Ważną przyczyną tych zaburzeń mogą być stany zapalne w obrębie przewodu pokarmowego, które prowadzą do zaburzeń wchłaniania.
10. Depresja a problemy z podejmowaniem decyzji
Problemy z podejmowaniem decyzji są częstym objawem depresji. Osoby cierpiące na depresję często mają trudności z podejmowaniem decyzji nawet w prostych sprawach, takich jak wybór ubrania czy jedzenia na obiad.
Zwykle odczuwają brak motywacji, energii i entuzjazmu do podejmowania działań. Może to prowadzić do zaniedbywania swoich obowiązków oraz ograniczania swoich celów i marzeń.
Przyczyny problemów z podejmowaniem decyzji w depresji są złożone. Nierównowaga neuroprzekaźników, takich jak serotonina i noradrenalina, wpływa na funkcjonowanie mózgu, co może prowadzić do trudności z podejmowaniem decyzji. Osoby z depresją często odczuwają lęk i niepokój, które dodatkowo mogą utrudniać podejmowanie decyzji.
Także tutaj zwracają uwagę zaburzenia równowagi neuroprzekaźników. Ich podaż jest ściśle uzależniona od funkcji układu pokarmowego.
11. Zwiększone ryzyko chorób serca
Depresja nie tylko wpływa na samopoczucie i zdrowie psychiczne, ale również może zwiększać ryzyko chorób serca. Wiele badań wykazało, że osoby z depresją są bardziej narażone na choroby sercowo-naczyniowe, takie jak choroba wieńcowa, zawał serca i udar mózgu.
Przyczyny zwiększonego ryzyka chorób serca w depresji nie są w pełni poznane. Naukowcy wskazują, że depresja może wpływać na układ sercowo-naczyniowy na różne sposoby. Znany jest związek zaburzeń odżywiania z rozwojem miażdżycy, nadciśnienia tętniczego i chorób serca.
Depresja zwiększa poziom stresu oksydacyjnego, stan zapalny i poziom kortyzolu, co może prowadzić do uszkodzeń naczyń krwionośnych. Ponadto, osoby z depresją często prowadzą niezbyt zdrowy tryb życia. Najczęściej jest to palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, niezdrowa dieta i brak aktywności fizycznej, co może dodatkowo zwiększać ryzyko chorób serca.
Miażdżyca naczyń krwionośnych wywołana przez przewlekły stan zapalny staje się z czasem bezpośrednią przyczyną chorób serca.
12. Tendencja do kompulsywnych zachowań
Zakupy
Twoje zakupy wymykają się spod kontroli? Czy zdarza Ci się ukrywać swoje wydatki? Kompulsywne kupowanie – w sklepach lub w Internecie – służy rozproszeniu uwagi lub podniesieniu poczucia własnej wartości.
Niestety takie zachowania dają krótkotrwałe efekty, ponieważ nie rozwiązują problemu depresji. Należy również pamiętać, że szaleństwo zakupów może być również oznaką manii w chorobie afektywnej dwubiegunowej.
Nadmierne korzystanie z Internetu
Wolisz wirtualne interakcje społecznościowe od rzeczywistych? Spędzasz zbyt dużo czasu w Internecie? Może to być oznaką depresji. Badania wykazały związek między wysokim poziomem depresji a nadmiernym korzystaniem z Internetu.
Ludzie, którzy nadużywają Internetu, często spędzają czas na pornografii, społecznościach internetowych i witrynach z grami. To dodatkowo utrudnia im funkcjonowanie w realnym życiu.
Problem z hazardem
Hazard może dawać poczucie ekscytacji i zaburzenia. Niestety kompulsywni hazardziści znacznie częściej niż inni popadają w depresję i nadużywają alkoholu. Wielu twierdzi, że zanim zaczęli uprawiać hazard, byli niespokojni i przygnębieni.
Leczenie depresji
Jeżeli obserwujesz u siebie wystąpienie któregoś z opisanych objawów, nie panikuj. Nie musi to być jeszcze depresja wymagająca leczenia farmakologicznego. Zacznij od zmian w stylu życia. Odpowiedz sobie na pytanie, czy chcesz się ratować. To bardzo ważna decyzja, którą musisz podjąć jak najprędzej, bo choroba sama się nie zatrzyma.
Zmiana stylu życia
Zadbać o odpowiednie odżywianie, sen i relaks. Jak najszybciej postaraj się zwiększyć swoją aktywność fizyczną, na tyle, o ile pozwala Twój stan zdrowia. Już te zmiany poprawią Twoje samopoczucie i poziom energii. Po kilku dniach powinieneś zaobserwować redukcję poziomu stresu i lęku.
Zdrowe odżywianie wpływa na ogólny stan zdrowia organizmu, a także wpływa pozytywnie na nastrój i ułatwi odzyskanie regularnego snu. Odpowiednia ilość snu i relaksu jest nie mniej ważna, ponieważ brak odpoczynku może prowadzić do pogorszenia stanu psychicznego.
Jednak zdrowe odżywianie wymaga odpowiedniej wiedzy, ponieważ u każdej osoby określone produkty mogą inaczej wpływać na procesy psychiczne. Okazuje się, że odpowiednie zadbanie o właściwe funkcjonowanie układu pokarmowego odgrywa kluczową rolę w leczeniu depresji.
Badania sugerują, że spożywanie pokarmów, które powodują opóźnioną reakcję alergiczną, może być powiązane z zaburzeniami nastroju, w tym z depresją. Psycholog Paul S. Marschall twierdzi, że reakcje immunologiczne i przewlekły stan zapalny tworzą idealne warunki do rozwoju depresji.
To, jak się odżywiamy, ma wpływ nie tylko na nasze zdrowie fizyczne, ale także na nasz nastrój. Lekarze szacują, że aż 60-70% objawów uważanych za psychosomatyczne jest związanych z nierozpoznaną alergią pokarmową. Jednak każdy człowiek jest inny i dlatego nie istnieje coś takiego, jak dieta antydepresyjna.
Kiedy obserwujemy opisane wyżej symptomy, warto rozważyć wykonanie testów cytotoksyczności składników pożywienia – Kod Metaboliczny 200, aby dowiedzieć się, które produkty szkodzą Twojemu organizmowi.
Dzięki takim testom możliwe jest dopasowanie diety do Twojego niepowtarzalnego fenotypu i pozbycie się przewlekłej reakcji zapalnej. Połączenie postępowania żywieniowego z zabiegami usprawniającymi procesy metaboliczne poprawi funkcjonowanie układu nerwowego. Pomoże także wyregulować poziomy neuroprzekaźników.
Kiedy szukać pomocy psychiatry?
Jeżeli postępowanie oparte o metodologię medycyny stylu życia nie przyniesie widocznych efektów w ciągu 3 miesięcy, należy udać się do lekarza specjalisty, który zdiagnozuje chorobę i zaproponuje plan leczenia.
W zależności od zaawansowania stopnia choroby, lekarz może zalecić farmakoterapię, terapię psychologiczną lub kombinację obu metod.
Farmakoterapia w leczeniu depresji
Farmakoterapia w leczeniu depresji polega na stosowaniu leków przeciwdepresyjnych, które mają za zadanie regulować poziom neuroprzekaźników, a tym samym poprawiać nastrój pacjenta.
W zależności od rodzaju leku, efekty leczenia mogą pojawić się po kilku dniach lub tygodniach. Leki przeciwdepresyjne powinny być stosowane wyłącznie pod kontrolą lekarza, ponieważ niektóre z nich mogą wywołać poważne skutki uboczne.
Terapia psychologiczna w leczeniu depresji
Najczęściej wykorzystywana w leczeniu depresji jest terapia poznawczo-behawioralna. Polega ona na pracy z pacjentem w kierunku zmiany sposobu myślenia i zachowań pacjenta, które przyczyniają się do pogorszenia nastrój.
Podczas terapii pacjent uczy się nowych sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Rozwija umiejętności radzenia sobie ze stresem i pracuje nad poprawą samooceny. Terapia psychologiczna może być skuteczna zarówno jako samodzielna metoda leczenia. Coraz częściej stosuje się ją w połączeniu z farmakoterapią, czy terapią żywieniową.
Nawet jeżeli musisz leczyć się farmakologicznie u psychiatry, czy korzystać z terapii u psychologa, zmiany stylu życia znacząco poprawiają wyniki leczenia depresji.
