Wprowadzenie podatku cukrowego to prawdziwa rewolucja! Ustawa zakłada zwiększenie cen takich produktów jak: słodzone napoje, napoje z dodatkiem słodzików oraz małe produkty alkoholowe „małpki”. W sklepach już widać drastyczny wzrost cen. Teraz za dużą butelkę coli możemy zapłacić nawet 9 zł.
Dla wielu osób decyzja o wprowadzeniu podatku cukrowego była szokująca. Zwłaszcza że statystyczny Polak potrafi rocznie zjeść i wypić ponad 50 kg cukru. Badanie dotyczące 350 polskich uczniów w wieku 10-12 lat wykazało, że aż 37% z nich przynajmniej raz dziennie sięga po wysoko słodzony napój.
Jak nie płacić podatku cukrowego i nie przepłacać za niego zdrowiem?
Może rzeczywiście nadszedł czas na zmiany w spożyciu cukru? Jak nie płacić podatku cukrowego i nie przepłacać za niego zdrowiem? Najlepiej całkowicie zrezygnować ze słodzonych napojów. Jednak dla wielu z nas może to się okazać trudniejsze niż z pozoru się wydaje.
Dlatego mamy dla Ciebie kilka solidnych argumentów i sprawdzonych sposobów, które pomogą Ci wyeliminować słodzone napoje z codziennej diety.
Dlaczego sięgamy po słodkie napoje?
Istnieją biochemiczne powody, dla których ludzie mają tak dużą ochotę na napoje o wysokiej zawartości cukru. Przecież w końcu sięgamy po nie mimo pełnej świadomości tego, że są szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlaczego?
Ludzki mózg posiada obszar zwany układem nagrody. Został on zaprojektowany tak, aby nagradzać organizm, gdy wykonuje czynności promujące przetrwanie, takie jak np. Jedzenie. Kiedy jesz, mózg uwalnia substancję chemiczną poprawiającą samopoczucie zwaną dopaminą. Mózg interpretuje ją jako przyjemność.
Aby dostarczać sobie coraz więcej przyjemności, mózg nieustannie poszukuje źródeł, które stymulują uwalnianie dopaminy. Takim źródłem są na przykład pokarmy bogate w cukier. Słodkie napoje gazowane zawierają go ogromne ilości. Pobudza to apetyt i jednocześnie prowadzi do dużego uwolnienia dopaminy. W efekcie powstaje błędne koło, w którym mózg szuka coraz większej ilości pokarmów bogatych w cukier, aby uzyskać ten sam poziom przyjemności.
Dlaczego warto całkowicie wyeliminować słodkie napoje gazowane?
Istnieje kilka powodów, dla których warto przestać pić napoje gazowane. I nie chodzi tylko o wzrost cen spowodowany podatkiem cukrowym:
-
Napoje gazowane powodują przyrost masy ciała
Słodzone napoje gazowane zawierają zazwyczaj dużą ilość kalorii, które nie dają uczucia sytości. Dzięki temu łatwo jest przekroczyć prawidłową dzienną dawkę kalorii. Badania pokazują, że osoby, które często piją napoje gazowane, ważą więcej niż osoby, które tego nie robią, niezależnie od pozostałych składników diety. Pijąc napoje gazowane można łatwo przytyć. Odchudzisz przy okazji swój portfel w związku z wprowadzeniem nowego podatku cukrowego.
-
Słodkie napoje prowadzą do rozwoju chorób przewlekłych
Badania konsekwentnie wykazują, że osoby, które częściej piją napoje gazowane, są bardziej narażone na wysokie ryzyko chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca i nowotwory.
-
Napoje z dużą zawartością cukru powodują erozję szkliwa zębów
Gazowane napoje zawierają dużą ilość kwasów, w tym kwasu fosforowego i kwasu węglowego, które mogą sprzyjać kwaśnemu środowisku w jamie ustnej, prowadząc do próchnicy. W połączeniu z cukrem efekt jest jeszcze bardziej szkodliwy.
-
Słodkie napoje przyczyniają się do rozwoju chorób wątroby
Słodzone napoje są bogate we fruktozę. To rodzaj cukru, który może być metabolizowany tylko w wątrobie. Spożywanie zbyt dużej ilości fruktozy może przeciążać wątrobę, co przyczynia się do powstania przewlekłych chorób np. niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
-
Napoje gazowane promują starzenie się skóry
Niektóre badania sugerują, że osoby, które częściej spożywają słodzone napoje gazowane, są bardziej podatne na pojawianie się zmarszczek i innych znaków sygnalizujących starzenie się skóry.
-
Słodkie napoje obniżają poziom energii
Napoje gazowane zawierają ogromne ilości cukru. Wypicie szklanki coli powoduje gwałtowny wzrost glukozy we krwi, po którym następuje równie gwałtowny spadek. Częste picie napojów gazowanych może powodować wahania poziomu energii i spadki mocy.
-
Słodzone napoje nie mają wartości odżywczych.
Napoje gazowane nie zawierają witamin, minerałów, błonnika ani żadnych potrzebnych do życia składników odżywczych. Pijąc je, wprowadzasz jedynie nadmiar cukru i kalorii do swojej diety.
Co ciekawe, 96,5% dochodu z podatku cukrowego przeznaczona będzie na Narodowy Fundusz Zdrowia. Dochody z podatku cukrowego mają być wykorzystane między innymi na działania edukacyjne i profilaktyczne. Część pieniędzy przeznaczona będzie także na popularyzację aktywności fizycznej.
Jak przestać pić słodzone napoje gazowane i nie płacić podatku?
Chociaż może to się wydawać niemożliwe, jednak istnieje kilka sprawdzonych sposobów, aby ograniczyć spożycie napojów gazowanych, oszczędzić pieniądze i odzyskać zdrowie.
Poniżej znajdują się strategie, które pomogą Ci przestać pić napoje gazowane.
Nie dopuszczaj do odwodnienia
W niektórych przypadkach pragnienie słodkiego napoju może być mylone ze zwyczajnych pragnieniem, które jest oznaką łagodnego odwodnienia. Jeśli masz ochotę wypić napój gazowany, spróbuj najpierw wypić dużą szklankę wody, lub filiżankę herbaty i odczekaj kilka minut.
Unikaj jednak zastępowania napojów gazowanych sokami owocowymi. Wprawdzie soki owocowe zawierają więcej składników odżywczych niż napoje gazowane, jednak są nie mniej bogate w cukier.
Unikaj głodu
Silny głód pojawia się w wyniku diet redukcyjnych, nieregularnych posiłków, dużego wydatku energetycznego, stresu. To on wzmaga pragnienie i potrzebę napojów gazowanych. Dlatego zadbaj o regularne posiłki.
Wybierz zdrową słodką przekąskę
Kiedy odczuwasz silną potrzebę wypicia słodkiego napoju, możesz ograniczyć pragnienie sięgając po zdrową, słodką przekąskę:
- owoce
- jogurt naturalny z kawałkami owoców;
Wypróbuj alternatywy napoju gazowanego, które nie są objęte podatkiem cukrowym
Czasami najłatwiejszym sposobem na stłumienie pragnienia na słodkie napoje, jest zastąpienie ich lepszą alternatywą. Oto kilka propozycji, które mogą Ci pomóc zrezygnować z napojów gazowanych:
- Woda z owocami. Dodaj plasterki swoich ulubionych owoców do wody, aby uzyskać pyszny zamiennik słodzonych napojów.
- Zielona lub czarna herbata. Zaparz herbatę i po ostudzeniu połącz z wodą w dużym dzbanku. Dodaj pokrojone cytryny lub truskawki.
- Woda z miętą i ogórkiem. Ten orzeźwiający napój nie tylko gasi pragnienie, ale także powstrzymuje apetyt na napoje gazowane.
- Herbaty ziołowe lub owocowe. Nie zawierają kalorii, a także mają wiele korzyści zdrowotnych. Ilość ziół, jakie mamy do dyspozycji, jest ogromna.
- Woda kokosowa. Chociaż ten napój nie jest wolny od kalorii, to nadal stanowi znacznie zdrowszy wybór niż słodzone napoje gazowane.
Po kilku dniach stosowania tych napojów nie będziesz już kupować słodzonych napojów gazowanych. Oszczędzając pieniądze, ochronisz także swoje zdrowie.
Teraz kiedy za sprawą podatku cukrowego ucierpieć może także Twój portfel, warto wyjść ze strefy komfortu i zmienić nieco swoje nawyki.
BIBLIOGRAFIA
- de Macedo IC, de Freitas JS, da Silva Torres IL. The Influence of Palatable Diets in Reward System Activation: A Mini Review. Adv Pharmacol Sci. 2016;2016:7238679. doi: 10.1155/2016/7238679. Epub 2016 Mar 20. PMID: 27087806; PMCID: PMC4818794.
- Baik JH. Dopamine signaling in food addiction: role of dopamine D2 receptors. BMB Rep. 2013 Nov;46(11):519-26. doi: 10.5483/bmbrep.2013.46.11.207. PMID: 24238362; PMCID: PMC4133846.
- Gordon EL, Ariel-Donges AH, Bauman V, Merlo LJ. What Is the Evidence for „Food Addiction?” A Systematic Review. Nutrients. 2018 Apr 12;10(4):477. doi: 10.3390/nu10040477. PMID: 29649120; PMCID: PMC5946262.
- Hebebrand J, Albayrak Ö, Adan R, Antel J, Dieguez C, de Jong J, Leng G, Menzies J, Mercer JG, Murphy M, van der Plasse G, Dickson SL. „Eating addiction”, rather than „food addiction”, better captures addictive-like eating behavior. Neurosci Biobehav Rev. 2014 Nov;47:295-306. doi: 10.1016/j.neubiorev.2014.08.016. Epub 2014 Sep 6. PMID: 25205078.
- Katzmarzyk PT, Broyles ST, Champagne CM, Chaput JP, Fogelholm M, Hu G, Kuriyan R, Kurpad A, Lambert EV, Maia J, Matsudo V, Olds T, Onywera V, Sarmiento OL, Standage M, Tremblay MS, Tudor-Locke C, Zhao P. Relationship between Soft Drink Consumption and Obesity in 9-11 Years Old Children in a Multi-National Study. Nutrients. 2016 Nov 30;8(12):770. doi: 10.3390/nu8120770. PMID: 27916866; PMCID: PMC5188425.
- Luger M, Lafontan M, Bes-Rastrollo M, Winzer E, Yumuk V, Farpour-Lambert N. Sugar-Sweetened Beverages and Weight Gain in Children and Adults: A Systematic Review from 2013 to 2015 and a Comparison with Previous Studies. Obes Facts. 2017;10(6):674-693. doi: 10.1159/000484566. Epub 2017 Dec 14. PMID: 29237159; PMCID: PMC5836186.
- Basu S, Yoffe P, Hills N, Lustig RH. The relationship of sugar to population-level diabetes prevalence: an econometric analysis of repeated cross-sectional data. PLoS One. 2013;8(2):e57873. doi: 10.1371/journal.pone.0057873. Epub 2013 Feb 27. PMID: 23460912; PMCID: PMC3584048.
- Narain A, Kwok CS, Mamas MA. Soft drinks and sweetened beverages and the risk of cardiovascular disease and mortality: a systematic review and meta-analysis. Int J Clin Pract. 2016 Oct;70(10):791-805. doi: 10.1111/ijcp.12841. Epub 2016 Jul 25. PMID: 27456347.
- Nseir W, Nassar F, Assy N. Soft drinks consumption and nonalcoholic fatty liver disease. World J Gastroenterol. 2010 Jun 7;16(21):2579-88. doi: 10.3748/wjg.v16.i21.2579. PMID: 20518077; PMCID: PMC2880768.
- Cheng R, Yang H, Shao MY, Hu T, Zhou XD. Dental erosion and severe tooth decay related to soft drinks: a case report and literature review. J Zhejiang Univ Sci B. 2009 May;10(5):395-9. doi: 10.1631/jzus.B0820245. PMID: 19434767; PMCID: PMC2676420.
- Danby FW. Nutrition and aging skin: sugar and glycation. Clin Dermatol. 2010 Jul-Aug;28(4):409-11. doi: 10.1016/j.clindermatol.2010.03.018. PMID: 20620757.